De luchtkwaliteit in Amsterdam is al jaren niet in goede handen bij de politiek. In 2015 moest Amsterdam OVERAL voldoen aan de Europese norm voor Stikstofdioxide, zelfs in drukke verkeersaders. De inspanningen van Amsterdam om de luchtkwaliteit te verbeteren gaat via het Nationaal Samenwerkings-programma Luchtkwaliteit (NSL). Het NSL-plan bevat echter maatregelen die er niet toe doen in de drukke verkeersaders, zie de zienswijze d’Oude Stadt.

Rechter 2017
Op 7 september 2017 deed de rechtbank Den Haag een uitspraak in Kort Geding. De rechter oordeelt:

• De Europese regelgeving, vastgelegd in de Nederlandse wet, schrijft voor dat de hoeveelheid van verontreinigende stoffen in de lucht onder de grenswaarden moet worden gebracht en gehouden.
• De grenswaarden geen inspanningsverplichtingen (we doen zo ons best) voorschrijven, maar resultaatsverplichtingen (concreet oplossen dus).
• De termijn om aan de grenswaarden te voldoen al geruime tijd is verstreken (2015), maar de grenswaarden nog steeds op meerdere locaties worden overschreden.
• Het NSL-plan niet voldoet aan in de Europese en Nederlandse regelgeving gestelde eisen, omdat het plan een opsomming van generieke landelijke maatregelen is en de per knelpunt te treffen maatregelen ontbreken.
• Ook blijkt niet uit het NSL-plan dat de overschrijdingen op de kortst mogelijke termijn zullen zijn verdwenen. De geschetste horizon dat maatregelen moeten werken (van 2020), blijkt al meermaals verplaatst.

 

Verkiezingen
In 2018 stond in alle verkiezingsprogramma’s luchtkwaliteit bovenaan. Ook wij hebben daarvoor gestreden. Maar in drukke straten van Amsterdam is de luchtkwaliteit nog steeds boven de Europese grenswaarde (40 μg/m³ voor Stikstofdioxide (NO₂)). Reden voor de Partij voor de Dieren en ChristenUnie om op 20 juni 2019 een motie voor te leggen aan de Gemeenteraad.

Motie
Gevraagd werd aan het College per direct locatiespecifieke maatregelen te nemen voor drukke straten, de verkeersaders. Ook deze moeten binnen een half jaar onder de Europese grenswaarde komen. Het College moet de maatregelen blijvend monitoren en bijstellen op het beoogde effect. Precies wat de rechter al in 2017 voorschreef.

Stemming
De wethouder wacht liever af wat de “ingezette NSL-maatregelen” doen, maar gaf toe dat als er “ooit” nog steeds straten boven de norm zitten er echt drastische maatregelen nodig zijn. De te nemen maatregelen zijn dus bekend! De wil om die drastische maatregelen te nemen ontbreekt bij de coalitie.

De wethouder gaf zelfs toe in overtreding te zijn, maar ontraadde de motie. De indieners van de motie (Partij voor de Dieren en ChristenUnie), samen met Bij1, willen wel nu maatregelen, omdat de wet en de rechter dat voorschrijft, de stad volgens de Europese richtlijn en het NSL een resultaatsverplichting heeft en uitstel niet meer mogelijk is sinds 2015.

De rest van de gemeenteraadsleden bleef zitten en wees daarmee de motie af. Overige plannen doen echt niks voor de verkeersaders; Actieplan Schone Lucht gaat pas in 2030 iets doen (al eerder was er een plan om iets per 2025 te realiseren). Agenda Autoluw zet niet in op minder auto’s op de verkeersaders, alleen op woonwijken. Alsof in verkeersaders geen mensen wonen.

Naar de rechter
De politiek weigert dus schone lucht te regelen voor bewoners en werkenden in drukke straten. Maar ook voor hen bestaat het recht op gezonde lucht. Daarom willen wij naar de rechter. De tekst van de motie kan zo overgenomen worden om de overheid voor de rechter te dagen. Vergelijk het met de recente actie van bewoners tegen Tata Steel. Meedoen kan iedereen die nu schone lucht wil. Dat kan op twee manieren: